تمرین ۱: لغت شناسی (تطبیق تعریف)
أَيُّ كَلِمَةٍ مِن كَلِماتِ مُعجَمِ الدَّرْسِ تُناسب التوضيحات التالية؟
١- أَداةٌ لِحِفْظِ الْإِنسانِ أَمامَ أَشِعَةِ الشَّمْسِ أَوْ نُزولِ الْمَطَرِ أَوِ الثَّلْجِ.
٢- طائِرٌ يَنْقُرُ جُذوعَ الأَشْجَارِ وَ يَصْنَعُ عُشّاً فيها.
٣- تُرابُ جَنبَ شاطئ الْبَحْرِ أَوْ فِي الصَّحراء.
٤- حَيَوانٌ يَمْشِي عَلَى بَطْنِهِ.
٥- عُضو يَطِيرُ بِهِ الطَّائِرُ.
پاسخ و حل تشریحی تمرین ۱ درس سوم عربی یازدهم انسانی
در این تمرین باید برای هر توضیح، کلمه مناسبش رو از واژه‌نامه درس پیدا کنیم. این کار به ما کمک می‌کنه معنی کلمات رو بهتر به خاطر بسپاریم.
1. **«وسیله‌ای برای محافظت انسان در برابر اشعه خورشید یا بارش باران یا برف.»**
* **پاسخ:** **مِظَلَّة** (چتر)
2. **«پرنده‌ای که تنه‌های درختان را نوک می‌زند و در آنها لانه می‌سازد.»**
* **پاسخ:** **نَقّارُ الْخَشَبِ** (دارکوب)
3. **«خاکِ کنار ساحل دریا یا در صحرا.»**
* **پاسخ:** **رَمل** (شن، ماسه)
4. **«حیوانی که روی شکمش راه می‌رود.»**
* **پاسخ:** **حَيَّة** (مار)
5. **«عضوی که پرنده با آن پرواز می‌کند.»**
* **پاسخ:** **جَناح** (بال)
تمرین ۲: ترجمه، اعراب و تعیین نوع فعل
أ: تَرْجِمِ الْعِباراتِ التَّالِيَةَ، ثُمَّ أَعْرِبِ الْكَلِمَاتِ الَّتِي تَحْتَهَا خَطْ.
١- تَسْقُطُ أَسنانُ سَمَكِ الْقِرْشِ دائماً وَ تَنْمو أسنانٌ جَديدَةٌ مَكانَها.
٢- يُعد الحوتُ الْأَزْرَقُ أَكبَرَ الْكَائِنَاتِ الْحَيَّةِ فِي الْعَالَمِ.
٣- التَّمْسَاحُ لا يَبْكِي عِندَ أَكْلِ فَريسَتِهِ، بَلْ تُفْرِزُ عُيونُهُ سَائِلاً كَأَنَّهُ دُموعٌ.
٤- لَهَجَاتُ نَوعِ وَاحِدٍ مِنَ الطُّيُورِ تَختَلِفُ مِن مِنطَقَةٍ إِلَى مِنطَقَةٍ أُخْرى.
٥- يُقَدِّرُ الْعُلَماءُ أَنواع الكائناتِ الْحَيَّةِ فِي بِحارِ الْعَالَمِ بِالْمَلايين.
ب: عَيْنِ الْفِعَلَ الْمُتَعَدِّيَ مِن هَذِهِ الْأَفعالِ: تَسْقُطُ / يَأْكُلُ / تَخْتَلِفُ / يُقَدِّرُ
پاسخ و حل تشریحی تمرین ۲ درس سوم عربی یازدهم انسانی
**بخش الف: ترجمه و اعراب (نقش دستوری)**
1. **ترجمه:** دندان‌های کوسه‌ماهی همیشه می‌افتد و دندان‌های جدیدی به جای آن رشد می‌کند.
* **أَسنانُ:** **فاعل** (چه چیزی می‌افتد؟ دندان‌ها.)
* **أسنانٌ:** **فاعل** (چه چیزی رشد می‌کند؟ دندان‌ها.)
2. **ترجمه:** نهنگ آبی بزرگ‌ترین موجود زنده در جهان به شمار می‌رود.
* **الحوتُ:** **نائب فاعل** (چون فعل «یُعَدُّ» مجهول است، کلمه‌ای که بعد از آن می‌آید و مرفوع است، نائب فاعل نام دارد.)
* **الْكَائِنَاتِ:** **مضاف الیه** (بزرگ‌ترینِ چه چیزی؟ موجودات.)
3. **ترجمه:** تمساح هنگام خوردن شکارش گریه نمی‌کند، بلکه چشمانش مایعی را ترشح می‌کند که گویی اشک است.
* **التَّمْسَاحُ:** **مبتدا** (چون جمله با اسم شروع شده است.)
* **عُيونُ:** **فاعل** (چه چیزی ترشح می‌کند؟ چشمانش.)
4. **ترجمه:** لهجه‌های یک نوع از پرندگان از منطقه‌ای به منطقه دیگر تفاوت می‌کند.
* **لَهَجَاتُ:** **مبتدا**
* **وَاحِدٍ:** **صفت** (برای «نوع»)
5. **ترجمه:** دانشمندان انواع موجودات زنده در دریاهای جهان را میلیون‌ها برآورد می‌کنند.
* **الْعُلَماءُ:** **فاعل** (چه کسانی برآورد می‌کنند؟ دانشمندان.)
* **أَنواع:** **مفعول به** (چه چیزی را برآورد می‌کنند؟ انواع را.)
**بخش ب: تعیین فعل متعدی**
فعل متعدی فعلی است که به مفعول نیاز دارد. بیایید فعل‌ها را بررسی کنیم:
* تَسْقُطُ (می‌افتد): لازم است. (چه چیزی می‌افتد؟ دندان‌ها. به «چه چیزی را» نیاز ندارد.)
* **يَأْكُلُ** (می‌خورد): **متعدی** است. (چه چیزی را می‌خورد؟ شکارش را.)
* تَخْتَلِفُ (تفاوت می‌کند): لازم است.
* **يُقَدِّرُ** (برآورد می‌کند): **متعدی** است. (چه چیزی را برآورد می‌کنند؟ انواع را.)
